رویکردی تاریخی به نقش و جایگاه طبقه متوسط سنّتی در وقوع انقلاب اسلامی ایران
نویسندگان
چکیده مقاله:
شناخت ماهیت تحولات اجتماعی و سیاسی بدون توجه به نحوة آرایش نیروهای اجتماعی و ماهیت تعارضات میان آنها و بررسی اندیشهها و ایدئولوژی حاکم بر رفتار این نیروها میسر نیست. یکی از مهمترین نیروهای اجتماعی که حدوداً از اواسط سدة سیزده شمسی در سیاست و حکومت، بهویژه تحولات سیاسی ـ اجتماعی ایران، نقش برجستهای داشت طبقه متوسط سنّتی است. پیروزی جنبش تنباکو و انقلاب مشروطیت ایران در درجه اول عمدتاً به دست این نیروی اجتماعی به دست آمد و در نهضت ملّی کردن صنعت نفت یکی از ارکان اساسی ائتلاف جبهة ملّی را تشکیل داد، طبقه متوسط سنّتی در قیام پانزده خرداد و سرانجام در انقلاب اسلامی در صف اول نهضت قرار داشت. در این مقاله سعی شده است با نگاهی به تاریخ و مطالعه نقش این نیروی اجتماعی خودآگاه و متشکل در منازعات عمدة اجتماعی ـسیاسیِ معاصر ایران، زمینهها و عوامل مؤثر برای ایفای نقش هژمونیک این طبقه در انقلاب اسلامی ریشه یابی شود.
منابع مشابه
بررسی نقش و جایگاه طبقه متوسط ایران در انقلاب اسلامی از منظر جامعه شناسی تاریخی
طبقه متوسط جدید روایت پرفرازونشیبی در تاریخ ایران داشته است. این طبقه از دوره معاصر و در قالب روشنفکران و تحصیلکردگان به مشارکت در جنبش مشروطه پرداخته است. جنبش ملی کردن صنعت نفت عرصه دیگری برای نقش آفرینی این طبقه در مبارزات اجتماعی ایرانیان بوده است. در این دو نهضت آزادی خواهانه، طبقه متوسط جدید نقش پیشرو و اصلی را داشته است، اما این هدایتگری در انقلاب اسلامی به حاشیه رانده شد و این طبقه نظا...
متن کاملنقش طبقه متوسط در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران
از مدرنیزاسیون پهلویها بهخصوص پهلوی دوم به این سو، قشرهایی در صورتبندی اجتماعی ایران ظهور کردند که به تسامح طبقه متوسط و به بیانی دقیقتر شئون متوسط جدید نامیده میشوند. این طبقه دارای موجودیت، سبک زندگی و مطالبات خاص خود است که هر چه این اقتضائات بیشتر مطمحنظر نخبگان سیاسی و تصمیمسازان عرصه سیاست خارجی کشورهای در حال توسعه قرار بگیرد، پویش توسعه تسهیل و سیاست خارجی کارآمدتری را درپی دا...
متن کاملطبقه متوسط جدید و تأثیرات آن در تحولات سیاسی بعد از انقلاب اسلامی در ایران
This article has no abstract.
متن کاملنقش طبقه متوسط جدید در انقلاب 2011 مصر
اصلاحات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی گسترده جمال عبدالناصر در مصر که در زمان انورسادات و مبارک نیز پیگیری شد، خصوصاً در زمینه بهداشت و درمان و توسعه آموزش همگانی، باعث افزایش جمعیت جوان و رشد قشر تحصیلکرده دانشگاهی و طبقه متوسط جدید در این کشور شد. از این رو پژوهش حاضر در پی پاسخ گویی به این سوال است که طبقه متوسط جدید چه نقشی در انقلاب 2011 مصر داشته است؟ فرض این پژوهش بر آن است که طبقه متوسط جدید ...
متن کاملسینما و وقوع انقلاب اسلامی در ایران
تاکنون از دیدگاههای متفاوتی به پدیدة انقلاب نگریسته شده که یکی از آنها، عوامل فرهنگی بوده است. تاکنون، نقش وسایل ارتباط جمعی به عنوان یکی از پدیدههای فرهنگی، در شکل دادن به افکار انقلابی مورد توجه اندکی قرار گرفته است. در میان رسانههای مختلف، «سینما» از اهمیت بسیاری برخوردار بوده که ورود آغازین آن، به تضادها و چالشهای بسیاری در جوامع انجامیده است. این عامل که...
متن کاملطبقه متوسط جدید و توسعه سیاسی در ایران پس از انقلاب اسلامی
نوشتار حاضر با هدف تشریح چگونگی فرایند توسعه سیاسی در سال های پس از پیروزی انقلاب اسلامی و نقش طبقه متوسط جدید(شهری) در این فرایند به رشته تحریر درآمده است. اینکه در میان طبقات اجتماعی در جامعه ایرانی پس از پیروزی انقبلاب اسلامی، کدام طبقه سیاسی نقش اساسی در فرایند توسعه سیاسی ایفا نموده است؟ و چرا در میان طبقات اجتماعی این طبقه متوسط جدید است که می تواند فرایند توسعه سیاسی را عملیاتی نمایید؟ ...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 11 شماره 42
صفحات 71- 89
تاریخ انتشار 2009-06-21
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023